In de pers hoor of zie je er tegenwoordig niet veel van, maar blijkbaar buiten het zicht van journalisten zijn momenteel her en der wat reorganisaties aan de gang. Meestal niet zozeer omdat de bedrijven grote acute financiële problemen ondervinden, maar wel omdat ze efficiënter en winstgevender willen worden. Dan kan een reorganisatie noodzakelijk zijn. En dat kan dan weer grote gevolgen hebben voor medewerkers.
Redenen voor reorganisatie
Reorganisaties worden meestal ingezet om financiële tegenslagen te compenseren of efficiëntie te verbeteren. Dit kan leiden tot het schrappen van banen door automatisering of het beëindigen van activiteiten.
Vrijheid werkgevers
Werkgevers hebben veel vrijheid bij een reorganisatie, mits er gegronde redenen zijn. Bij bedrijven met meer dan vijftig werknemers moet de ondernemingsraad akkoord gaan. Bij twintig of meer ontslagen binnen drie maanden, moet dit gemeld worden bij het UWV en vakbonden. Sommige Cao’s vereisen vakbondsbetrokkenheid bij lagere aantallen.
Herplaatsing
Werkgevers moeten proberen werknemers van wie de functie verdwijnt, binnen de opzegtermijn te herplaatsen, mits er passende vacatures zijn. Dit kan tot onderlinge concurrentie leiden.
Geen herplaatsing
Als herplaatsing niet mogelijk is, kan de medewerker bezwaar maken of een vaststellingsovereenkomst overwegen, wat recht geeft op een uitkering. Het advies is vaak om af te wachten waar de werkgever mee komt.
Ontslagvolgorde
Bij ontslagen moet een juiste volgorde worden aangehouden, meestal volgens het afspiegelingsbeginsel: ‘last in, first out’ binnen leeftijdscategorieën. Dit principe kan in de praktijk fouten opleveren, dus vraag altijd om specifieke beargumentering.
Nieuwe baan niet passend
Als je een nieuwe baan niet ziet zitten, moet de werkgever jouw akkoord vragen. Weigeren kan reden zijn voor ontslag, maar ontslag geeft recht op een transitievergoeding. Verweer is mogelijk, maar de uitkomst is onzeker.
Zelf ontslag nemen?
We raden meestal af om tijdens een reorganisatie zelf proactief ontslag te nemen. Of je moet een nieuwe baan hebben gevonden die je niet voorbij wilt laten gaan. Anders, wacht de afvloeiingsregelingen. Die zijn vaak gunstig. Hoewel de stemming tijdens een reorganisatie vaak negatief is, kijken veel vertrokken medewerkers hier later positief op terug omdat het nieuwe kansen bood en/of financieel voordelig bleek.